Waar is Jan van W.?
Het beeld dat veel Nederlanders nog steeds van Veenhuizen hebben, is de plek waar ze vroeger zwervers en alcoholisten maar toe brachten.
“Hollands Siberië” werd het ook wel genoemd. Dat daar in de 20e, en 21e eeuw ook de zwaarst gestrafte gevangenen hun straf uitzaten, is veel minder bekend. Een levenslang gestrafte heeft een groot geheim…
Dit geheimzinnige dorp in Noord Drenthe was bijna autonoom en geïsoleerd van de buitenwereld (tot ca. 1985) voor personen die er niks te zoeken hadden. Er heerste geheimhoudingsplicht voor iedereen. Het dorp werd bijna geheel zelfvoorzienend met boerderijen, fabrieken en werkplaatsen.
Daar werd door de gevangenen en bewoners bijna alles voortgebracht, wat nodig was om de bevolking te voeden en te kleden. Er kwamen eigen scholen, kerken, een verenigingsgebouw en zelfs een ambtelijk bestuur met de Hoofddirecteur als opperhoofd. Hij was in veel gevallen belangrijker was dan de burgemeester van de gemeente Norg.
De jaren ’50-’80 en Levenslang met groot geheim
Vooral na de Tweede Wereldoorlog in de jaren ’50-’80 werden steeds meer zware misdadigers in de strafgestichten van Veenhuizen onder gebracht.
Op een bepaald i moment zaten er meer dan 70 nationaliteiten.
Bekende voorbeelden daarvan zijn de Duitse oorlogsmisdadigers, zoals Kotella en de 3 van Breda, De Treinkapers, Klaas Bruinsma, Age M., Gerrit de Stotteraar, de bijna ontembare Dieter Rau en de van Turkse afkomst Y. die 6 mensen dood schoot in “Het Koetsiertje” te Delft.
Y. Was daarvoor tot levenslang veroordeeld maar heeft nooit aan de rechter verteld waarom hij deze daad verricht had. Verdere bijzonderheden hierover bleven geheim, totdat hij in de gevangenis in aanraking kwam met Jan van W.
“Etterbak”
Jan van W. was een “Kamper” zoals woonwagenkamp bewoners genoemd werden door de bewakers. Hij zat voor een fiks aantal jaren vast in Veenhuizen wegens drugshandel. Je kon het beter niet met hem aan de stok krijgen. Hij was sterk en voor de bewakers een lastige man.
Hij probeerde vaak in de gunst te komen van bepaalde gedetineerden en bewakers en schold ze de huid vol als dit niet lukte. “Een naar mens, een etterbak “ zoals een de bewakers hem karakteriseerde.
Hij was op een bepaalde manier bevriend met Y. , die in die tijd ook vast zat in hetzelfde Cellengebouw “De Rode Pannen”.
Intern telefoongesprek afgeluisterd
In een intern telefoongesprek met Jan van W., dat werd afgeluisterd, liet Y. zich bijzonderheden ontvallen over het motief van zijn daad.. Y. vertelde hem in vertrouwen o.a. dat hij uit Turkije drugs smokkelde. In plaats van een afgesproken grote beloning hiervoor, kon hij hiernaar fluiten.
In plaats daarvan werd hij beschimpt en vernederd. Y. werd hierdoor zo verbitterd, dat bij hem de stoppen doorsloegen met het bekende gevolg in het Koetsiertje”. Maar de grote vraag was: Wie hield hij bij zijn veroordeling uit de wind? Wie waren zijn opdrachtgevers? Dit is nooit naar buiten gekomen en bleef het grote geheim van Y.
Een paar maanden later kwam Jan van W. vervoegd vrij. Hij kreeg 3 maanden gratie en kon naar zijn vrouw en kinderen.
Van de aardbodem verdwenen
Jan was was al een paar maanden thuis, toen hij van de een op de andere dag in het niets verdween. En niet zomaar, ook van zijn auto, kleding, etc. is tot de dag van vandaag geen spoor gevonden.
In die tijd verdween ook een bekende kickbokser Brilleman, de bodyguard van Klaas Bruinsma
In de gevangenis van Veenhuizen werd mede daarom gekscherend gefluisterd: “Zou me niet verbazen als die ergens onder een viaduct in het beton is gegoten, of ergens op de Bahama’s zit.”
Tot op de dag van vandaag weet ook zijn familie niet waar Jan van W. gebleven is…
Jaren later
Een opmerkelijke gebeurtenis volgt tientallen jaren daarna in 2013.
Van Jan van W. sr. is dan nog steeds taal noch teken gehoord of gezien, als zijn zoon Jan van W. op 1 maart wordt doodgeschoten. Zijn auto wordt doorzeefd met kogels. Of dit verband houdt met wat hierboven staat over zijn vader, zal nog wel even een groot geheim blijven…..
