Over ons

bajes_verhalen_gevangenis_veenhuizen_clemens_van_den_brink

Het was in het begin van de 20ste eeuw. Het is allemaal lang geleden en ver voor mijn tijd. Ik had mijn voorouders zo graag willen vragen hoe het was in die tijd. Vragen aan mijn overgrootouders en grootouders over hun leven op de tapijtfabriek in Laren en later op de boerderij dichtbij Veenhuizen. Ik had ze willen vragen hoe het kwam en willen praten over de droefenis, toen ze in een paar jaar tijd vier kinderen verloren. Hoe verging het de rest van de kinderen, mijn ooms en tantes. Waarom gingen ze na ca. 15 jaar op de boerderij tegen Veenhuizen aan  gewoond te hebben weer terug naar hun geboortestreek en waarom kwamen juist mijn ouders weer terug naar Veenhuizen? Ik had het ze natuurlijk best kunnen vragen, maar het kwam nooit ter sprake. Nu  zijn ze er niet meer, het is te laat, maar toch…. Het liet me niet los en ik begon te schrijven over Veenhuizen, terug in de tijd naar de 19e eeuw, toen de zwervers, de alcoholisten en bedelaars naar Veenhuizen kwamen. Over de Maatschappij van Weldadigheid, die opgericht werd om deze aan lager wal geraakte mensen op te nemen.
Ik ben er geboren in het oude Tweede Gesticht, mijn vader heeft er 8 jaar gewerkt. Toen realiseerde ik me nog niet wat voor een bijzonder dorp het was. Vanaf mijn 6e tot mijn 22e woonden we vlak bij Veenhuizen, ik ging er naar de lagere school en ook daarna in mijn hbs-tijd had ik en ook nu nog veel vrienden in het Bajesdorp.

Wat het leven in Veenhuizen betreft: mijn voorouders, ouders en later ook ik, hebben redelijk wat van de ontwikkelingen in het gevangenisdorp meegemaakt. Het was een bijzonder dorp met een merkwaardige evolutie. Uniek in de historie, zou ik bijna willen zeggen. Want welk dorp is zelfvoorzienend, zou zelfstandig kunnen bestaan, heeft geen hulp nodig van omliggende dorpen, gemeenten, provincies en kan de hele bevolking van alle levensbehoeften voorzien? Stel je eens voor, hoe een dorp van 3000 inwoners eruit zou zien, als het zichzelf helemaal zou kunnen bedruipen. Een dorp met alleen gevangenen en ambtenaren, waar alle beroepen vertegenwoordigd zijn en waar iedereen zich inzet voor de gemeenschap. Een dorp, in alles zelfvoorzienend met een eigen gasfitter, loodgieter, arts, politie, apotheker, stratenmaker, timmerman, meubelmaker, putjesschepper, schoorsteenveger, fietsenmaker, elektricien, melkboer, landbouwer, aannemer, pastoor, dominee en bakker. Met eigen kerken, scholen, postkantoor, bewaking, ambtenarij, etc. etc.

Dat is toch ondenkbaar en zeker met een inwonersaantal van een paar duizend zielen? En toch…
Zo’n dorp was en is Veenhuizen nog steeds, ook al zijn niet alle functies meer vertegenwoordigd in het dorp. Was dit ook een succes? Ja, voor een deel wel. Veenhuizen was een eind op weg om de status ”zelfvoorzienend” te bereiken.

De oude verhalen die de ronde deden over verpleegden, gevangenen en ambtenaren uit Veenhuizen, zijn talrijk, maar bleven vaak onder de pet van de ambtenaar, omdat ze tot hun pensioen een geheimhoudingsplicht hadden en de gevangenen vertelden nooit de waarheid over het misdrijf dat ze hadden begaan. Die spannende verhalen en leuke anekdotes dreigden verloren te gaan en daarom besloot ik om met oud ambtenaren te gaan praten over hun belevenissen. Dit was niet in een boek te vatten.

In 2015 verscheen “Bajesverhalen Veenhuizen”(264 blz.) In 2017 “De Geheimen van BajesDorp” Veenhuizen 1818-2018 (345 blz.) en in 2020 “Veenhuizen van onder de Pet” (264 blz.  en nog steeds komen er nieuwe verhalen uit een ver verleden binnen, die jarenlang onder de pet bleven. Veenhuizen was en is nog steeds uniek! Werelderfgoed sinds juli 2021! De leuze is niet voor niets: ”Veenhuizen Boeit”.
‘Bajesverhalen Veenhuizen’ gaat over het wel en wee van deze bijzondere gemeenschap, maar vooral ook over de meest vreemde landlopers en criminelen, de (vaak komische) ontsnappingspogingen en toestanden in de bajes. Daarbij maakt u kennis met de leefomstandigheden van de gedetineerden en ambtenaren, hun onderlinge verhoudingen en de ontwikkelingen binnen het dorp in een tijdsbestek van ca. 200 jaar.

De auteur

 

Clemens Henricus Joseph van den Brink werd op 6 maart 1940 geboren te Veenhuizen, gemeente Norg. Na 7 klassen van de OLS te Veenhuizen doorlopen te hebben, slaagt hij voor het toelatingsexamen voor de HBS te Assen en behaalt het diploma 5j. HBS-B. Na de militaire dienst werkt hij bij Shell in Pernis als chemisch analist. Hij trouwt in 1962 met Jantien Oost uit Appelscha en verhuist naar Delfzijl, waar hij chemisch analist en wachtchef is op het laboratorium bij Aku-Amoco. In 1965 wordt hij Artsenbezoeker bij Pfizer, doet examen op universitair niveau in Fysiologie, Pathologie en Anatomie en wordt daar uiteindelijk Districtsmanager en chef van het Specialisten team voor alle ziekenhuizen in Nederland. In 1990 komt hij bij Bional Pharma b.v. als Managing Director. Hij schrijft daar oa. het grootste commerciële magazine van Nederland „Naturalia”, met verhalen over Fytotherapie (over de geneeskracht van planten) dat 5 maal per jaar verschijnt in een oplage van 4.8-5,0 miljoen in Nederland en vertaald wordt in 7 andere landen.

Hij beschrijft op deze website en in het boek ‘Bajesverhalen Veenhuizen’ de unieke leefgemeenschap in Veenhuizen met gebeurtenissen rond gevangenen en ambtenaren. Door diverse gesprekken met en aantekeningen van gevangenen en ambtenaren komt hij tot boeiende verhalen. Het gaat over de omstandigheden in dit gevangenisdorp vanaf ca 1800 voornamelijk in de periode 1940-1946 toen hij in Veenhuizen woonde en verder van 1946-2000, toen hij het van dichtbij meemaakte. Ook beschrijft hij de tragiek in de periode vanaf ca. 1910 tot ca. 1925 (Deel 2 ‘Bajesdorp Veenhuizen’ verwacht eind 2016). Hoe zijn familie terecht kwam op de Sint Jozefhoeve in de Weperpolder en deel uitmaakte van de gemeenschap in Veenhuizen. Het gaat  over hun leven voor, tijdens en na de Eerste Wereldoorlog. Daarbij schrijft hij over zijn ouders, die in Veenhuizen kwamen wonen, later de boerderij overnamen en hoe zwaar het leven op de boerderij toen was….
‘Bajesverhalen Veenhuizen’ met bijna 100 bajesverhalen is inmiddels een bestseller (okt. 2015).

Privacybeleid:

Wij hebben respect voor uw privacy.  Uw gegevens voor zover u deze bekend hebt achtergelaten op deze site, worden bij ons niet aan derden uitgeleend of verkocht.  

2 gedachten over “Over ons

  1. Naam: Trim Je Mee

    E-mailadres: lwveldhuizen@home.nl

    Bericht: Even voorstellen:

    Wij zijn een een sportvereniging, Trim je Mee uit Heerenveen e. o. van (ex)-hartpatiënten.
    Wij sporten elke dinsdagavond een uur in een sportzaal van de Scholen Gemeenschap in Heerenveen.
    Tijdens de vakantie verzorgen wij een contact avond voor onze leden. Diverse sprekers zijn bij ons reeds geweest.

    Deze avonden vinden plaats in Dorpshuis de Kiekenhof in Nieuwehorne.
    Voor dinsdag 3 mei 2016 zijn wij op zoek naar een spreker.
    De duur van de avond is tweemaal 45 minuten. Te verwachten aanwezigen: 30 tot 40 personen

    Wij hebben belangstelling voor Clemens van de Brink inzake de lezing Bajesverhalen Veenhuizen

    Kunt u zo`n avond voor ons verzorgen ? En zo ja, wat zijn de kosten hiervan ?.

    Ik hoor het graag van u.

    Met vriendelijke groeten,
    Namens Trim je Mee.
    Willy Veldhuizen
    Mosheide 12
    8471 VT Wolvega
    Tel: 0561 613829.

  2. Hallo uit Canada. Ik maak a familie scrapbook en graag kunt U me laten weten of U iets over onderwijzer P.A.Soer heb gevonden?
    Dank U!

Laat een antwoord achter aan L.W. Veldhuizen Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *